تغییر و اصلاح قانون دریافت تابعیت ایران

با تغییر قوانین دریافت تابعیت برای فرزندانی که دارای مادر ایرانی و پدر خارجی هستند فراهم شد

بعد از کش و قوسهای فراوان سرانجام قانون دریافت تابعیت ایران تغییر کرده و از این به بعد فرزندان دورگه‌‌ای که مادر ایرانی و پدر غیرایرانی دارند هم می‌توانند از آغاز تولد دارای ملیت ایرانی شوند.

پس از اصلاح قانونی که شورای نگهبان خواستار آن بود و مربوط میشد به مسائل امنیتی و نداشتن سوء سابقه پدر که به تایید مراجع امنیتی رسیده ، اعطای تابعیت تابعیت ایران رسما به قانون تبدیل و برای اجرا ابلاغ شد.

از سال ۱۳۱۳ تا زمان تصویب این قانون در سال 1398، این نخستین بار است که تابعیت در ایران، می‌تواند ازمادر ایرانی به فرزند منتقل شود.

با اصلاح قانون تابعیت در ایران، زنان ایرانی که دارای فرزند از همسران غیرایرانی خود هستند، برای نخستین بار، می توانند از لحظه تولد فرزندنشان برای او شناسنامه ایرانی بگیرند که به معنی دریافت تابعیت ایران و همه حقوق شهروندان ایرانی است. مادران ایرانی در خارج از کشور می بایستی با مدارک ایرانی خود و همسر خارجی به نمایندگی ها ایران درکشور محل زندگی مراجعه نمایند و پس از انجام روال اداری منتظر استعلام وضعیت از ایران بمانند.

ازدواج رسمی شرط اصلی برای دریافت تابعیت ایران

 مطابق ماده ۱۰۶۰ قانون مدنی ازدواج زنان ایرانی با مردان غیرایرانی باید به تایید وزارت کشور رسیده باشد در غیراین صورت از نظر دولت ایران این ازدواج رسمی تلقی نمی‌شود بنابراین شناسنامه تنها برای فرزندانی صادر میشود که ازدواج پدر و مادر در خارج از کشور به صورت رسمی ثبت شده و پس از تایید مقام های رسمی کشور خارجی و سفارت ایران هم ثبت و تایید شود

 چه افرادی امکان استفاده از این قانون را برای گرفتن تابعیت ایرانی دارند ؟

 فرزندان همه زنان ایرانی که دارای همسر غیرایرانی هستند می‌توانند از این امتیاز برخوردار شوند اگر بالای 18 سال باشند خود فرد باید درخواست دهد و اگر فرزند زیر 18 سال باشد مادر به جای او میتوانددرخواست را پیگیری نماید .

 تکلیف فرزندانی که پیش از این قانون به دنیا آمده‌اند چه می‌شود؟

 قانون اعطای تابعیت شامل همه دورگه‌هایی می‌شود که پیش از تصویب این قانون به دنیا آمده‌اند. این گروه از افراد اگر کمتر از ۱۸ سال سن دارند، به درخواست مادرشان دارای تابعیت ایرانی می‌شوند. در صورتی که به سن ۱۸ سال رسیده باشند شخصا باید برای دریافت تابعیت ایران درخواست بدهند.

 آیا از لحاظ قانونی این افراد با ایرانیان دیگر فرق خواهند داشت؟

 وقتی به فردی تابعیت یک دولت و کشور داده می شوند به معنی آن است که شهروند دارای اسناد هویتی آن کشور می‌شوند و از تمام حقوق و تکالیفی که قانون معین کرده برخوردار می‌شوند. وقتی شخصی به تابعیت ایران در می‌‌آید به معنی آن است که شناسنامه ایرانی می‌گیرد، می‌تواند درخواست گذرنامه ایرانی کند، در ایران به طور قانونی زندگی، تحصیل و کار کند. در انتخابات شرکت کند، املاک و مستغلات در ایران به نام خود بخرد و دارای همه حقوقی شود که یک ایرانی باید برخوردار باشد. در برابر تکالیفی هم مقابل دولت دارد.

مشکلات همیشگی دریافت ویزا ایران برای فرزند دارای مادر ایرانی

همه ایرانیان خارج از کشور بویژه زنان ایرانی مهاجر که بیرون از ایران زندگی می‌کنند و دارای فرزند( ان) از همسر خارجی خود هستند برای اینکه فرزند خود را در سفر به ایران همراه خود ببرند می بایستی برای او روادید( ویزا) ایران می‌گرفتند. در کشورهای آمریکا و کانادا به دلیل نبود سفارت و مسافت های زیاد برای رفتن به دفتر واشنگتن اینگونه از فرزندان برای سفر به سرزمین مادری با مشکلات بسیار اداری و زمانبری رو به رو می‌شدند که گاهی مادر مجبور به سفر تک نفره به ایران میشد اما با دریافت تابعیت ایران برای فرزند خود ، دیگر این افراد نیازی به دریافت ویزا برای سفر به ایران را نخواهند داشت.

چگونه میتوان در خارج از ایران شناسنامه دریافت کرد؟

مادران ایرانی که فرزند زیر ۱۸ سال دارند پس از ثبت درخواست در سامانه میخک باید با مدارک به به نمایندگی‌های ایران بروند و در کانادا و آمریکا کارهای مورد نیاز را در دفتر حفاظت منافع ایران در واشنگتن پیگیری کنند که پس از تایید درخواست صدور شناسنامه می توانند گذرنامه ایرانی هم ریافت نمایند. فرزندان بالای 18 سال هم می بایستی خودشان برای دریافت تابعیت ایرانی اقدام نمایند.

 آیا تغییری در قوانین پیشین تابعیت در مورد فرزندانی داری پدر ایرانی هم رخ داده است؟

 قانون ایران در این زمینه تغییر نکرده است و پدران ایرانی که دارای فرزند از مادر غیرایرانی هستند می‌توانند در ایران یا در خارج از کشور برای فرزندشان درخواست شناسنامه ایرانی کنند.

 آیا دولت میتواند تابعیت ایرانی را از افراد بازپس بگیرد؟

 تابعیت‏ کشور ایران‏ بر پایه قانون اساسی “حق‏ ‏ هر فرد ایرانی‏ بوده و دولت‏ نمی‏تواند از هیچ‏ ایرانی‏ سلب‏ تابعیت‏ کند”. لغو تابعیت ایرانی شروط پیچیده‌ای دارد اما اگر فردی با خواسته خود بخواهد در خارج از کشور از تابعیت ایرانی خود انصراف دهد می بایستی به نمایندگی ایران در همان کشور رفته و با تحویل همه مدارک شناسایی ایرانی خود نسبت به ترک تابعیت اقدام نماید البته امکان بازگشت به تابعیت ایران هم در قانون پیش بینس شده است