ازدواج ایرانیان خارج از کشور، ازدواج با فرد خارج کشور

ازدواج ایرانیان مقیم خارج از کشور، چه با فرد ایرانی و چه با فرد خارجی، نیازمند رعایت قوانین و طی مراحل قانونی خاصی است. بسیاری از هم‌وطنان به دلیل زندگی، تحصیل یا مهاجرت در کشورهای مختلف، تصمیم به ازدواج در همان کشور محل اقامت می‌گیرند. اما نکته مهم این است که این ازدواج برای معتبر بودن در ایران باید طبق قوانین کشورمان نیز ثبت شود. موسسه ویژگان در این مسیر همراه شماست تا فرآیند ثبت ازدواج بین‌المللی به ساده‌ترین و مطمئن‌ترین شکل انجام گیرد.

شرایط و چگونگی ازدواج ایرانیان خارج از کشور

ازدواج و تشکیل خانواده یکی از رویداهای ویژه در زندگی فردی و اجتماعی انسان ها به شمار می آید که با گذر از دوران تجرد، فصلی نوین آغاز خواهد شد، می دانیم که ازدواج پدیده ای نسبی بوده که با تغییرات در جامعه دستخوش دگرگونی می شود  بنابر گفته کارشناسان، امروزه عواملی همچون افزایش تحصیلات، بالا رفتن آگاهی و مسئولیت اجتماعی، افزایش شهرنشینی، تغییر سبک و نگرش‌ به زندگی و مهاجرت نه تنها بر ماهیت این پدیده فردی و اجتماعی تاثیر گذار بوده بلکه زمان و چگونگی انجام آنرا هم به دگون ساخته است.

ازدواج در خارج از کشور(ازدواج بین المللی)

در فرهنگ ایرانی، ازدواج و همسرگزینی پایه اصلی  تشکیل خانواده  به شمار آمده و همواره از جایگاهی ارزشمند برخوردار می باشد به طوری که در همه پژوهش های اجتماعی، ایرانیان خانواده را دارای اهمیت بالا دانسته و ازدواج را رویدادی زیبا و معنوی می پندارند. ایرانیان خارج از کشور هم  با پیروی از همین فرهنگ و با وجود  زندگی و تربیت درجوامعی  با فرهنگهای گوناگون، به آداب و رسوم ایرانی پایند بوده و بارها دیده شده که با وجود ازدواج در خارج و یا حتی ازدواج  با افراد غیر ایرانی به این سنن وفادار هستند.

ازدواج بین‌المللی به معنای ازدواج یک شهروند ایرانی با فردی خارجی یا حتی دو ایرانی در کشوری غیر از ایران است. این نوع ازدواج در خارج از کشور باید هم در سیستم حقوقی کشور میزبان و هم مطابق مقررات ایران به ثبت برسد. عدم ثبت صحیح، می‌تواند در آینده مشکلاتی مثل دریافت شناسنامه فرزند، ارث، اقامت یا حقوق قانونی ایجاد کند.

مدارک لازم برای ازدواج بین المللی

برای ثبت ازدواج بین‌المللی، مدارکی که در ادامه ذکر شده، معمولاً ضروری است. (توصیه می‌شود قبل از هر اقدامی، شرایط خاص کشور محل اقامت و قوانین کنسولگری ایران در همان کشور را بررسی کنید.)

• اصل و کپی گذرنامه معتبر طرفین
• شناسنامه ایرانی طرف ایرانی
• گواهی تجرد (یا در صورت طلاق/فوت همسر قبلی، مدارک مربوطه)
• گواهی عدم سوءپیشینه یا گواهی سلامت در برخی کشورها
• مدارک اقامتی معتبر در کشور محل زندگی

 مراحل ثبت ازدواج بین المللی در ایران

در ازدواجی که یکی از طرفین یا هر دو ایرانی باشند و در خارج از کشور انجام شود، برای آن‌که در ایران از نظر حقوقی و قانونی معتبر شناخته شود، باید مراحل زیر طی گردد:

انجام عقد ازدواج در خارج از کشور

ازدواج باید بر اساس قوانین کشور محل اقامت و با رعایت موازین شرعی و قانونی ایران صورت گیرد. این عقد می‌تواند در دفاتر ازدواج محلی، نهادهای رسمی یا از طریق سفارت و کنسولگری ایران انجام شود.

اخذ گواهی ازدواج از مرجع خارجی

پس از انجام ازدواج، زوجین باید گواهی ازدواج معتبر از کشور محل وقوع عقد دریافت کنند. این سند باید دارای مهر رسمی و امضای مقام صلاحیت‌دار باشد.

ترجمه رسمی گواهی ازدواج به فارسی

سند ازدواج خارجی باید توسط مترجم رسمی دادگستری ترجمه و پس از آن در دادگستری و وزارت امور خارجه ایران تأیید شود.

مراجعه به سفارت یا کنسولگری ایران

زوجین یا یکی از آن‌ها باید با اصل و ترجمه تأییدشده سند ازدواج به نمایندگی سیاسی ایران (سفارت یا کنسولگری) مراجعه کرده و درخواست ثبت ازدواج را ارائه دهند.

ثبت ازدواج در سامانه سجلات کنسولی

نمایندگی ایران پس از بررسی مدارک، ازدواج را در سامانه سجلات کنسولی ثبت کرده و شناسنامه طرفین (در صورت نیاز) اصلاح یا تکمیل می‌شود.

ثبت ازدواج در دفاتر ثبت احوال ایران

پس از ثبت در کنسولگری، اطلاعات ازدواج به سازمان ثبت احوال ایران ارسال می‌شود تا در دفاتر رسمی ایران نیز ثبت گردد.

دریافت مدارک نهایی (سند ازدواج)

پس از تکمیل مراحل، سند ازدواج ایرانی و تغییرات لازم در شناسنامه (مانند درج نام همسر) صادر می‌شود.

ثبت ازدواج در خارج از کشور

برای ثبت ازدواج در خارج، ابتدا ازدواج باید طبق قوانین کشور محل اقامت انجام شود و سند ازدواج از سوی مراجع رسمی آن کشور صادر گردد. سپس این سند باید به تایید سفارت یا کنسولگری ایران برسد.

ثبت ازدواج بین المللی در ترکیه

ترکیه یکی از پرطرفدارترین مقاصد برای ثبت ازدواج ایرانیان است، زیرا روند قانونی ساده‌تر و زمان کوتاه‌تری دارد. در این کشور، پس از ثبت ازدواج در شهرداری، مدارک توسط سفارت ایران تایید می‌شود و سپس قابلیت ثبت در ایران را پیدا می‌کند.

ثبت ازدواج ایرانی در امریکا

در آمریکا ازدواج در دفاتر رسمی ایالت‌ها انجام می‌شود. پس از دریافت سند ازدواج، باید آن را به تایید کنسولگری ایران در واشنگتن یا دفاتر حافظ منافع ایران رساند تا قابلیت ثبت در ایران را داشته باشد.

ثبت ازدواج ایرانی در آلمان (ازدواج دو ایرانی در خارج از کشور)

در آلمان ازدواج معمولاً در دفاتر ثبت (Standesamt) صورت می‌گیرد. ایرانیان مقیم آلمان بعد از دریافت سند ازدواج باید آن را به تایید کنسولگری ایران برسانند. حتی اگر ازدواج بین دو ایرانی باشد، برای رسمیت در ایران نیاز به ثبت در سیستم حقوقی کشورمان دارد.

ثبت ازدواج در سفارت ایران (شرایط و مدارک مورد نیاز)

سفارت‌های ایران در بسیاری از کشورها امکان ثبت ازدواج ایرانیان را فراهم کرده‌اند. مدارک اصلی شامل گذرنامه، شناسنامه، گواهی تجرد و گواهی سلامت است. با ثبت ازدواج در سفارت، این ازدواج به‌طور مستقیم در سیستم ثبت احوال ایران نیز ثبت خواهد شد.

وکالت ازدواج خارج از کشور

در شرایطی که یکی از طرفین امکان حضور در مراسم ازدواج یا ثبت قانونی آن را ندارد، می‌توان با ارائه وکالت‌نامه رسمی، فرآیند ازدواج را پیش برد. این وکالت‌نامه باید در دفترخانه یا کنسولگری ایران تنظیم شود و به تایید وزارت امور خارجه برسد. استفاده از وکالت در ازدواج، به‌ویژه برای ایرانیانی که در کشورهای دور زندگی می‌کنند یا محدودیت زمانی دارند، راهکاری قانونی و کارآمد محسوب می‌شود.

قوانین مربوط به ازدواج با فردی خارج از کشور

بر اساس قانون مدنی ایران هر فردی که دارای پدر ایرانی است تبعه ایران بوده و می بایست در امور ازدواج که به آن احوال شخصی هم گفته می شود به قوانین داخلی ایران پایند باشد، بنابراین ایرانیان خارج از کشور در هنگام ازدواج می بایست در کنار احترام به قوانین داخلی همان کشور و انجام ازدواج خارجی، همانند آنچه در ایران انجام می شود را هم برای رسمت بخشیدن به ازدواج خود رعایت نمایند.

ثبت ازدواج در نمایندگی‌های ایران

برای ثبت ازدواج در خارج از کشور اصلی ترین نکته شرایط  تابعیتی خانم و اقا می باشد که سه گونه ازدواج وجود خواهد داشت:

• ازدواج خانم و آقای ایرانی
• ازدواج آقای ایرانی با خانم خارجی
• ازدواج خانم ایرانی با آقای میخک
  اگر خانم و آقا ایرانی باشند می بایست هر دو با به همراه داشتن مدارک شناسایی ایرانی و اقامتی به سفارت رفته که پیش از حضور در سفارت باید درخواست خود در سامانه میخک ثبت و کد رهگیری دریافت نمایند.

اگر آقا خواهان ازدواج با خانم خارجی باشد، با توجه به اینکه بر اساس قوانین ایران پس از ازدواج، خانم تابعیت ایرانی خواهند داشت پس برای ایشان شناسنامه ایرانی صادر خواهد شد که می بایست در کنار ارائه گواهی ازدواج شرعی ،گواهی مسلمان شدن از سمت خانم هم ارائه شود.

در صورتی که خانم خواهان ازدواج با آقای خارجی باشد، در این حالت  همسری وی می بایستی گواهی گرویدن به اسلام ارائه نماید و ازدواج شرعی را هم در مراکز مورد تایید سفارت انجام دهند البته در این حالت تابعیت خارجی آقا تغییری نکرده اما فرزند حاصل از این گونه از ازدواج ها می تواند دارای تابعیت ایرانی باشد.

رعایت مسائل شرعی و دینی  برای ثبت ازدواج در خارج از کشور

همانگونه که گفته شد، برای ثبت قانونی ازدواج در خارج از کشور می بایستی گواهی عقد شرعی ( اسلامی ) در کنار گواهی ازدواج محلی ( خارجی) به سفارت ارائه شود و ایرانی بودن یا نبودن زوج ها تاثیری در این مساله ندارد اما  اگر یکی از زوج ها خارجی باشد می بایستی در کنار گواهی ازدواج شرعی، گواهی که مسلمان بودن در آن تایید شده هم ارائه شود که این گواهی ها می بایستی از  مراکز مورد تایید سفارت دریافت شود.

نکته مهم دیگر در این باره این است که اگر خانم یا اقا ایرانی دینی به جز اسلام ( کلیمی، زرتشتی ، مسیحی و …)  داشته باشند باید یک گواهی مبنی بر انجام عقد ازدواج  براساس رویه معمول در همان ادیان ارائه شود.

ازدواج بر اساس قوانین کشور محل  زندگی

قوانین ازدواج در هر کشور متفاوت بوده اما در بیشتر کشورها افراد پس از رسیدن به 18 سالگی می توانند نسبت به انجام آن اقدام نمایند اما نکته مهم آن است که باید ثابت شود که این یک تصمیم با اختیار آزاد بوده و فشار و اجباری در این زمینه وجود ندارد و مساله مهمتر اینکه تاکنون ازدواجی نداشتنند بنابراین می بایستی هر دو نفر گواهی تجرد داشته باشند.
روال ثبت ازدواج خارجی هم در کشورها متفاوت بوده اما معمولا در اداره ثبت احوال یا شهرداری ها سند رسمی ازدواج صادر می شود.

تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج در خارج کشور

بر اساس قوانی مدنی ایران در صورتی که یکی از زوجین ایرانی باشد فرزندان آنها هم ایرانی قلمداد شده و پدر یا مادر ایرانی می تواند برای فرزندان خود شناسنامه، کارت ملی و گذرنامه ایرانی دریافت نماید البته زمانی که پدر ایرانی باشد شرایط دریافت مدارک ایرانی بسیار آسانتر بوده و تنها با ارائه مدارک ازدواج قانونی و گواهی تولد فرزند می تواند مدارک ایرانی برای فرزند خود داشته باشد اما اگر خانم ایرانی بخواهد برای فرزندانی که حاصل ازدواج او با آقای خارجی است مدارک ایرانی دریافت کند باید بخشی از این فرایند در داحل ایران تایید شود و نهاد های امنیتی تصیمی گیرنده اجازه صدور شناسنامه برای فرزند او را به سفارت بدهند.

تفاوت قانونی بین ازدواج در خارج از کشور با داخل

در داخل ایران هنگامی که زوج ها تصمیم به ازدواج داشته باشند می بایستی در کنار انجام آزمایش های پزشکی مورد نیاز، برای جاری شدن عقد شرعی با دفاتر ازدواج هماهنگی های لازم را داشته باشند تا این ازدواج ثبت قانونی شود اما در خارج از کشور این مسئولیت بر عهده سفارت ها گذاشته شده تا  رویداد ازدواج در شناسنامه ها ثبت شود که روشن است نسبت به ایران کارهای بیشتری باید انجام  شود و به نوعی دوبار ازدواج انجام می شود یک ازدواج بر اساس قوانین داخلی همان کشور و یک ازدواج بر اساس شرایط دینی زوج ها

لازم به توضیح است که بر اساس قوانین کشورمان، ثبت رویداد ازدواج امری ضروری بود و می بایست به صورت رسمی اعلام و به وسیله نهادهای مسئول تایید شود، همچنین با توجه به قانون 6 مدنی ایران همه ایرانیان مقیم خارج از کشور در تمام اموری که در اصطلاح احوال شخصیه نامیده می شوند و مواردی همچون ازدواج، طلاق (طلاق غیابی خارج از کشور)، ارث، فرزند خواندگی و وصیت را در بر می گیرد تابع احکام دادگاه و قوانین داخلی ایران خواهند بود بنابراین هیچ تفاوتی برای اعلام رسمی ازدواج در داخل و خارج از کشور وجود نخواهد داشت و رعایت قوانین عرفی و شرعی ایران برای زوج هایی که در خارج از کشور ازدواج کرده اند هم الزامی می باشد.

مدارک مورد نیاز برای ثبت ازدواج دو ایرانی در خارج از کشور

به طور کلی ایرانیان خارج از کشور برای دریافت هرگونه خدمت کنسولی، در گام نخست می بایست درخواست خود را در سامانه میخک ثبت نمایند که برای دریافت این خدمت باید وارد بخش امور سجلات این سامانه شده و پس از انجام همه موارد مورد نیاز و بارگذاری تصاویر مدارک درخواست شده کد رهگیری دریافت و با گرفتن نوبت اینترنتی به همراه یکدیگر و با در دست داشتن داشتن مدارک به نمایندگی ایران در کشور محل زندگی خود بروند.

• اصل گواهی ازدواج محلی( خارجی) به زبان انگلیسی
• اصل گواهی ازدواج شرعی صادرشده از مراکز اسلامی مورد تایید سفارت
• اصل اجازه نامه یا وکالت نامه رسمی پدر( جد پدری ) برای ازدواج برای دوشیزگان ایرانی
• اصل شناسنامه معتبر و عکس دار خانم و آقا به همراه اصل کارت اقامت خارجی تاریخ دار
• ارائه اصل گواهی بهداشتی مبنی بر داشتن سلامت کامل و نداشتن هرگونه بیماریهای واگیردار و مانع ازدواج شامل (ایدز، هپاتیت، بیماریهای مقاربتی، اعتیاد و تالاسمی)

پروانه زناشویی چیست؟

به زبان ساده پروانه زناشویی اجازه ثبت ازدواج برای خانمی است که همسر خارجی دارد، در حقیقت  خانم هایی که در خارج از ایران هستند  برای  ثبت ازدواج با همسران  خارجی خود باید  این اجازه نامه که «پروانه زناشویی» نامیده می شود را از سفارت دریافت کنند. برای صدور پروانه زناشویی در سفارت، ارائه گواهی تجرد، گواهی عدم سوء پیشینه (سوئ پیشینه) و گواهی که مسلمان شدن مرد خارجی را تایید کرده باشد به همراه دیگر مدارک از طرف آقا ارائه شود.

دریافت گواهی تجرد ایرانیان خارج از کشور برای ازدواج

می دانیم که این گواهی برای تایید مجرد بودن فرد است و در آن نداشتن سابقه ازدواج و یا ازدواجی که به دلیل جدایی  یا فوت همسر  از بین رفته گواهی می شود. امکان دریافت این گواهی در سفارت وجود نداشته و می بایستی کارهای مورد نیاز آن در ایران پیگیری شود که با توجه به فارسی بودن، گواهی صادر شده پس از ترجمه رسمی می بایست به همراه ترجمه شناسنامه به تایید سفارت کشور محل زندگی در ایران هم برسد.

دریافت رضایت پدر از ایران جهت ازدواج دختر در خارج از کشور

بر اساس قوانین برای ازدواج دختر دوشیزه ( باکره ) ایرانی  پدر( یا پدربزرگ) می بایستی به او این اجازه را بدهد که در ازدواج های داخل ایران  این کار با حضور پدر در مراسم عقد انجام می شود اما برای  ازدواج در خارج از کشور پدر می بایستی رضایت خود برای ازدواج  دختر به صورت رسمی اعلام نماید.

بنابراین اگر پدر در داخل ایران باشد باید به دفاتر اسناد رسمی رفته و موافقت خود را در قالب یک سند رسمی تایید و اصل سند را در اختیار فرزندش قرار دهد و اگر پدر هم در خارج از ایران و در همان کشور باشد باید به همراه دختر در سفارت حضور داشته و اگر در کشور دیگری باشد  باید با در دست داشتن اصل شناسنامه خود به سفارت ایران در کشور محل زندگی رفته و درخواست تنظیم اجازه نامه ازدواج برای دختر خود  نمایند.

چگونگی ثبت ازدواج ایرانیان خارج از کشور

برای خانم و آقای ایرانی که در خارج از کشور زندگی میکنند، در نگاه نخست ثبت ازدواج شاید کمی سخت تر بنظر برسد و انجام و تایید کارهای مربوط به آن ممکن است آنها را از این کار پشیمان کند چرا که باید هم ازدواج خارجی و ازدواج شرعی را انجام دهند و در این راه با محدودیت ها و دردسرهایی هم روبرو شوند اما با در نظر گرفتن اهمیت این موضوع و پیامدهایی که ثبت نشدن ازدواج به همراه دارد کارشناسان ویژگان بر انجام آن پافشاری می نمایند تا در آینده از بروز مسائل جبران ناپذیر پرهیز شود.

به استناد به ماده ۳۱ قانون ثبت احوال کشور؛ همه ایرانیان مقیم خارج کشورمی توانند با ارائه مدارک معتبر، ازدواج خود را درتمامی سفارت خانه ها و کنسولگری های ایران ثبت نمایند البته همانند انجام سایر امور ایرانیان خارج از کشور پیش از مراجعه حضوری به نمایندگی های ایران در کشور محل زندگی می بایستی درخواست اولیه و مدارک مورد نیاز در سامانه میخک بارگذاری و کد رهگیری دریافت شود.

لازم به ذکر است تمام فرایند ثبت ازدواج در موسسه ویژگان از طریق تنظیم وکالت نامه در خارج از کشور قابل پیگیری و انجام است.

در صورت ازدواج با افراد غیر ایرانی راهکار قانونی ثبت ازدواج چگونه است؟

بر پایه بند ۶ ماده ۹۷۶ قانون مدنی ایران هر مرد ایرانی می تواند همسر خارجی اختیار و ازدواج خود را ثبت نماید؛ برای ثبت رسمی این ازدواج در خارج از کشور باید آقا به همراه همسر خارجی به سفارت رفته و اقدمات قانونی لازم را انجام دهند که براساس قانون پس از ثبت این ازدواج همسر خارجی وی نیز شهروند ايران محسوب می شود و امکان دریافت شناسنامه، کارت ملی، گذرنامه و هر آنچه که در قانون به عنوان حقوق و امتیاز شهروندی تعریف شده است را خواهد داشت.

ازدواج خانم ایرانی با مرد خارجی نیز در نمایندگی ها ثبت و تایید میشود اما با این تفاوت که:

1- با ثبت اینگونه ازدواج ها برای آنها پروانه زناشویی صادر خواهد شد نه سند ازدواج

2- مرد خارجی در صورت ازدواج با زن ایرانی تبعه ایران قلمداد نشده و حقوق شهروند ایرانی نخواهد داشت.

3- بر اساس قوانین تابعیت فرزند(ان) حاصل از این ازدواج ایرانی قلمداد شده و کلیه امتیازهای یک شهروند ایرانی را خواهند داشت.

پیشنهاد می نماییم جزییات چگونگی دریافت تابعیت برای فرزندان دارای پدر خارجی را در سایت ویژگان هم بخوانید.

پیامدهای ثبت نشدن ازدواج در خارج از کشور

بر پایه ماده 49 قانون حمایت از خانواده؛ خانم و آقای ایرانی که در خارج از کشور زندگی می کنند اگر پس از ازدواج خارجی خود اقدامی برای اعلام و ثبت قانونی آن در نمایندگی کشور محل زندگی خود انجام ندهند، قانون رابطه بین آن دو را به رسمیت نشناخته و در صورت داشتن فرزند امکان دریافت هیچ گونه خدمتی را برای او نخواهند داشت و در صورت ورود به کشور مجازات کیفری و ممنوع الخروجی در نظر گرفته خواهد شد.

آیا ویژگان امکان ارائه خدماتی درباره ازدواج ایرانیان خارج کشور را دارد؟

همانگونه که گفته شد ثبت ازدواج در خارج از کشور بخشی از اختیارهای قانونی سفارت های ایران بوده و افرادی که خواهان دریافت این خدمت در خارج از کشور هستند می بایستی به سفارت رفته و درخواست خود را پیگیری نمایند. اما در صورت نیاز به دریافت گواهی تجرد از ایران و انجام کارهای وابسته به آن همچون ترجمه و تایید در سفارت های خارجی، کارشناسان ویژگان آماده ارائه خدمات تخصصی در این باره خواهند بود.