قانون تابعیت فرزندان
بعد از کش و قوسهای بسیار ؛ آیین نامه اعطای تابعیت به فرزندان زنان ایرانی تصویب شد
معاون اول رئیس جمهور آیین‌نامه اعطای تابعیت ایران به فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی را برای اجرا به وزارت‌خانه های کشور، اطلاعات و امور خارجه و معاونت حقوقی رئیس‌جمهور ابلاغ کرد.
بر اساس این آیین نامه، هر زن ایرانی که با مرد غیرایرانی ازدواج کرده و در نتیجه این ازدواج، دارای فرزند زیر ۱۸ سال باشد و هر فردی که از مادر ایرانی و پدر غیرایرانی متولد شده و بیش از ۱۸ سال تمام داشته باشد می‌تواند متقاضی اعطای تابعیت برای فرزندش باشد.
تاپیش از این قانون، فرزندان زنان ایرانی که همسرشان غیرایرانی بود نمی‌توانستند تابعیت ایران را بگیرند. اما بر اساس این آیین نامه استانداری‌ها به همراه سازمان ثبت احوال و همچنین دفاتر نمایندگی های جمهوری اسلامی در خارج ازکشور، مسئول اجرای آیین نامه هستند و فرزندان زنان ایرانی که به ۱۸ سالگی رسیدند حتی در صورت فوت و یا طلاق مادر هم می توانند و همچنین مادران می توانند (به این دستگاه ها) مراجعه کنند و از مزایای این قانون استفاده کنند و برای فرزندان خود تابعیت ایرانی بگیرند.
این قانون فقط مشمول زنان ساکن داخل کشور نیست، بلکه زنان ایرانی که در خارج از کشور زندگی می کنند و در خارج ازدواج کرده اند می توانند برای فرزندان خود تابعیت بگیرند.
بر اساس این آیین نامه، ایرانی بودن مادر، ازدواج وی با مرد غیرایرانی برای اعلام تابعیت فرزند توسط استانداری، ضروری است و ارائه‌ی اسناد و دلائل مربوط به این موارد به عهده متقاضی و احراز اصالت این موارد به عهده استانداری های سراسر کشور است.
فرزندان شامل موضوع این قانون و این آیین نامه، پس از طی روند مقرر درآیین‌نامه و از زمان تأیید تابعیت ایرانی وی، از حقوق و تکالیف تبعه ایران، برخوردار است.
پاسخ به استعلام امنیتی باید حداکثر ظرف مدت سه ماه انجام شود و نیروی انتظامی نیز مکلف است نسبت به صدور پروانه اقامت برای پدر غیر ایرانی در صورت نداشتن مشکل امنیتی (با تشخیص وزارت اطلاعات) اقدام کند.
چگونگی تصویب این قانون در مجلس
با تصویب مجلس ، از این پس فرزندان مادر ایرانی که دارای همسران خارجی هستند نیز می توانند به تابعیت ایرانی دربیایند
۵ سال از طرح موضوع مهمی که بسیاری از ایرانیان خارج از کشور و بویژه زنان ایرانی که دارای همسران خارجی بودند میگذرد طرحی که به واسطه آن فرزندان اینگونه ازدواجها نیز دارای تابعیت ایرانی میشوند و همانند دیگر ایرانیان دارای تمامی حقوق شهروندی خواهند شد
آنچه که آمار نشان میدهد: چیزی حدود سیصدهزار زن ایرانی در خارج از کشوردارای همسران خارجی هستند که البته تعداد دقیق فرزندان حاصل از این ازدواج مشخص نیست ، اما آنچه مسلم است این است که فرزندانی که دارای پدر خارجی هستند از نظر قانون قبلی ایرانی محسوب نمیشدند .
نمایندگان مجلس در جلسه علنی روز (یکشنبه ۲۲ اردیبهشت ۹۸) کلیات لایحه اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی را با ۱۸۸ رای موافق، ۲۰ رای مخالف و ۳ رای ممتنع از مجموع ۲۴۶ نماینده حاضر در مجلس شورای اسلامی تصویب کردند.
با تصویب نهایی این لایحه فرزندان حاصل از ازدواج ایرانی با مردان غیر ایرانی تابعیت ایرانی خواهند گرفت.
پیش از در سال 1313 قانون انتقال تابعیت از طریق پدر تصویب شده است،بر اساس یک خلا قانونی و طبق ماده 976 قانون مدنی تابعیت ذاتی را صرفا از پدر نقل می کند و تابعیت را به حضور مرد می دانسته در صورتی که تولد یک نوزاد به دست یک زن و مرد استاتفاق می افتد.
بر اساس این ماده واحده، فرزندان مذکور پس از رسیدن به سن 18 سال تمام شمسی، در صورت عدم تقاضای مادر ایرانی، می توانند تابعیت ایران را تقاضا کنند که در صورت نداشتن مشکل امنیتی(به تشخیص وزارت اطلاعات) به تابعیت ایران پذیرفته می شوند، پاسخ به استعلام امنیتی باید حداکثر ظرف مدت سه ماه انجام شود و نیروی انتظامی نیز مکلف است نسبت به صدور پروانه اقامت برای پدر غیر ایرانی اقدام کند.
طبق تبصره 1 این ماده، در صورتی که پدر و یا مادر متقاضی در قید حیات نبوده و یا در دسترس نباشند، در صورت ابهام در احراز نسب متقاضی، احراز نسب با دادگاه صالح است.
نمایندگان همچنین با تصویب تبصره 2 این ماده مقرر کردند؛ افراد فاقد تابعیتی که خود و حداقل یکی از والدین شان در ایران متولد شده باشند، می توانند پس از رسیدن به سن 18 سال تمام شمسی، تابعیت ایرانی را تقاضا کنند که در صورت نداشتن سوءپیشینه کیفری و نیز نداشتن مشکل امنیتی(به تشخیص وزارت اطلاعات) به تابعیت ایران پذیرفته می شوند.
نتایج قانونی شدن لایحه انتقال تابعیت مادر ایرانی به فرزندش چیست؟